داستان عشق بیژن و منیژه
بیژن پهلوان جوان ایرانی به فرمان کیخسرو در پی مأموریتی به اِرمان (مرز ایران و توران) می رود. در بازگشت. گرگین راهنمای بیژن او را به مجلس منیژه دختر افراسیاب پادشاه توران می برد. هدف از این دعوت، درگیر کردن بیژن در ماجرایی است که به کشته شدن او به دست افراسیاب – دشمن دیرین ایران- بیانجامد.
منیژه با دیدن بیژن به شدت به او دل می بندد و او را نزد خود می خواند. امّا بیژن مجبور است به سرزمین خود بازگردد. گفتن این حقیقت از سوی بیژن سبب می شود که منیژه برای نگاهداری او تدبیری بیاندیشد. بیژن با داروی خواب آوری که یکی از ندیمه ها به دستور منیژه به او می خوراند بیهوش می شود و منیژه او را به کاخ خود می برد.
دربان کاخ که از حضور مردی بیگانه سخت شگفت زده شده است، ماجرا را به افراسیاب اطلاع می دهد و او به دستیاری برادر خود گرسیوَز و با کمک سربازانش، بیژن را دستگیر می کند.
در آغاز افراسیاب به قتل بیژن فرمان می دهد ولی بعد به پیشنهاد وزیرش او را در چاهی زندانی می کند. منیژه با خواری از خانه ی خود رانده شده است، شب و روز را به اندوهگساری و پرستاری بیژن می گذراند.گرگین که با ریاکاری مسبب این ماجرا بوده و اکنون از کردار خویش پشیمان است، به ایران باز می گردد و با سخنانی بی پایه خبر ناپدید شدن بیژن را به شهریار ایران می رساند و بر اثر خشم خسرو گرفتار بند می شود. کیخسرو در جام جهان نما بیژن را می بیند که در چاهی از سرزمین توران زندانی است. کیخسرو با ین امید که بیژن زنده است، رستم پهلوان نامدار ایران را بری برای رهایی بیژن راهی توران زمین می کند. رستم پس از جست و جوی بسیار سر انجام بیژن را می یابد و با شکست دادن تورانیان، همراه بیژن و منیژه به ایران باز می گردد. کیخسرو به شادمانی این پیروزی که بیژن را یافته است، جشن پیوند او و منیژه را بر پا می کند و گرگین را نیز که از کرده خود به شدت پشیمان شده است، به پایمردی رستم می بخشد.
